Help! Mijn kind blijft in emoties hangen.. wat nu?

We kennen deze situaties allemaal wel. Een kind die midden op straat volledig uit zijn of haar slof schiet. Of de ‘supermarktsituatie’ waarin de ouder (of misschien wel jijzelf) met zweetdruppels op het voorhoofd en met rode wangen zich probeert in te houden om het kind te bedaren met een stem waaraan je hoort dat de grens wel aardig is bereikt. De ene ouder negeert het gedrag, de ander smeekt het kind om ermee op te houden, weer een ander biedt een beloning aan of gaat de situatie met het kind aan. Wat gebeurt er nu eigenlijk op dat moment? En waar doe je dan goed aan?

Logica vs Emoties
Eerst wat theorie over het brein om het gedrag van kinderen beter te begrijpen. Wij hebben een linkerhersenhelft en een rechterhersenhelft. De linkerhersenhelft helpt ons om logisch na te denken. Het is van de logica, volgorde en houdt van woorden en lijstjes. De rechterhersenhelft ontvangt signalen die ons helpen om te communiceren (ja, ook die overduidelijke gezichtsuitdrukkingen). Ook vindt ons rechterbrein het geheel van belang (het gevoel daarin) en liggen hier de beelden, herinneringen en jawel... emoties!

Bij kleine kinderen is de rechterhersenhelft dominant, met name in de eerste drie jaar. Wanneer je kind de ‘waaromvraag’ blijft herhalen, weet je dat de linkerhersenhelft zijn werk begint te doen. Deze twee hersenhelften werken niet zomaar samen. Hiervoor is de hersenbalk (corpus callosum). De samenwerking tussen beiden hersenhelften is van groot belang om evenwichtig en betekenisvol in het leven te staan en de wereld om je heen te begrijpen.

De sleutel tot groei
De sleutel tot groei ligt in de samenwerking tussen beiden hersenhelften. Wanneer deze (nog) niet goed samenwerken, kun je overspoeld raken door emoties, chaotisch zijn of in de war raken. Het allermooiste aan dit alles: het brein is kneedbaar! Het brein wordt continu ‘herbedraad’ door nieuwe ervaringen.

Merk jij dat jouw kind in zijn/haar emotie blijft hangen? Misschien woede? Frustratie of verdriet? De volgende tips zullen jouw kind helpen om emoties te kunnen laten komen en gaan:

1. Leef je in
Wanneer je kind intens verdrietig is of misschien wel van streek is, is het van belang om je eerst emotioneel te verbinden. Kijk, luister en stel vragen. Wanneer je kind gekalmeerd is, kun je het pas hebben over afspraken en wat wél mogelijk is.

2. Help je kind grip te krijgen
Wanneer je kind nog moet bevatten wat hem/haar overweldigde aan emoties, helpt het om uit te spreken wat er gebeurd is. Bij jonge kinderen zou je zelf het verhaal grotendeels moeten vertellen, maar wanneer kinderen daartoe zelf in staat zijn kan je hen hun eigen verhaal laten vertellen. Wat gebeurde er? Hoe ervaarden zij het? Hierdoor stimuleer je het gevoel om grip te krijgen op de situatie.

Daarbij stimuleer je je kind gebeurtenissen te herinneren en te begrijpen. Wanneer je kind de gebeurtenis leert begrijpen (zoals wij noemen: een plekje geven), kan je met hem/haar dichter bij het begrip komen van gedrag dat niet op het oog verklaarbaar is.

3. Stimuleer zelfinzicht
Je kunt empathie en zelfinzicht stimuleren door vragen te stellen (kan ook spelenderwijs) als: ‘Wat zou jij doen?’

Let wel: Een emotie doet er tussen de 20 - 90 seconden over om op te komen, te voelen en weer te gaan. Uit je kind bij een bepaalde situatie bijvoorbeeld woede, dan is het voor jou van belang bewust te zijn van wat je exact de aandacht geeft.

Bij wie het brein nog niet goed samenwerkt, kan het voorkomen dat de emotionele golven eerst moeten afnemen tot de storm is overgewaaid. Je zal rekening moeten houden met de eigenheid van je kind en welke omgang daarbij past. Ook kunnen omstandigheden, zoals tekort aan slaap of te weinig gegeten (dat herkennen we misschien allemaal wel), het vermogen beïnvloeden. Daarnaast mag er absoluut ook gesproken worden over welke gevolgen zijn/haar gedrag heeft: wat doet dit met jouzelf?

4. Maak afspraken
Bij het maken van afspraken is het de kunst om te bespreken wat niet kan en concreet wat wél kan. Je kind zou zelf met verrassende alternatieven kunnen komen!

Beweging vs Humur
Ook is beweging een belangrijke factor bij emoties! Lichaamsbeweging is een perfecte manier om je stemming te veranderen. De emotie kan anders letterlijk ‘vast’ komen te zitten. Om je linkerhersenhelft en rechterhersenhelft met elkaar te verbinden zijn links-rechts bewegingen belangrijk. Zorg dus voor een afwisseling tussen de benen, armen of handen (wel achtereenvolgend). Ook zijn de oogbewegingen niet onmisbaar. Met de duimen rondjes draaien en deze volgen met de ogen zorgt voor een verbinding tussen de linkerhersenhelft en rechterhersenhelft.

Wanneer je deze tips uitvoert, zal je merken dat je kind de emotie zal kunnen laten komen en gaan. Mocht je er vragen over hebben of er niet helemaal uit komen… dan weet je mij te vinden!

Mijn blog is geïnspireerd door mijn ervaringen en belevingen uit de praktijk. Daarnaast haal ik mijn inspiratie uit lezingen en lees ik graag zelf over het brein uit o.a. ‘Het hele brein Het hele kind van Siegel en Bryson (2011). Absoluut een ‘must’ om te lezen wanneer je nieuwsgierig bent naar meer informatie over de werking van het brein en hoe je vanuit breindiversiteit je kind zou kunnen benaderen.